W Polsce, jak i w wielu innych krajach, zaciąganie kredytów stało się częstą praktyką w życiu codziennym. Banki oferują różnego rodzaju kredyty, takie jak hipoteczne, samochodowe czy konsolidacyjne, które są dostępne dla szerokiej grupy odbiorców. Jednak zaciągając kredyt, należy pamiętać, żeby zabezpieczyć się przed nagłymi zdarzeniami, które mogą wpłynąć na naszą zdolność do regulowania kolejnych rat kredytowych. Takim zabezpieczeniem jest dodatkowe ubezpieczenie kredytu, które w razie nieprzewidzianych sytuacji, takich jak utrata pracy, choroba lub wypadek, pozwoli uniknąć problemów związanych z niespłacaniem zobowiązań. Co jednak w sytuacji, gdy chcemy zrezygnować z ubezpieczenia przed upływem okresu spłaty kredytu albo wcześniej spłacamy zobowiązanie wobec banku? Jak wówczas uzyskać zwrot ubezpieczenia kredytu?
Czym jest ubezpieczenie kredytu?
Ubezpieczenie kredytu to rodzaj polisy ubezpieczeniowej, która chroni kredytobiorcę i jego rodzinę w przypadku, gdyby kredytobiorca nie mógł spłacić swojego kredytu z powodu utraty pracy, choroby lub wypadku. W takiej sytuacji, ubezpieczenie kredytu może pomóc pokryć koszty spłaty kredytu, aby kredytobiorca i jego rodzina nie zostali obciążeni wysokimi kosztami lub utratą majątku. Przecież ani kredytobiorca, ani bank nie są w stanie przewidzieć przyszłości. Nie ma wcale pewności, czy za kilka miesięcy lub lat (np. w kredycie hipotecznym) spłata kredytu przez klienta nadal będzie przebiegała bezproblemowo, a jego sytuacja finansowa ciągle będzie dobra.
Do najpopularniejszej ochrony ubezpieczeniowej przy kredytach należą:
- ubezpieczenie na wypadek, gdyby kredytobiorca utracił pracę;
- ubezpieczenie na wypadek niezdolności do pracy;
- ubezpieczenie nieruchomości;
- ubezpieczenie na życie;
- ubezpieczenie pomostowe;
- ubezpieczenie niskiego wkładu.
Ubezpieczenie kredytu jest zwykle opcjonalne, ale wiele banków i kredytodawców oferuje taką polisę jako część warunków kredytowych. Więcej o tym, kiedy ubezpieczenie kredytu jest obowiązkowe przeczytasz w osobnym artykule. Koszt ubezpieczenia kredytu może być naliczany jako część miesięcznej raty kredytowej lub jako dodatkowa opłata. Warunki ubezpieczenia, w tym zakres ochrony i wysokość składki, różnią się w zależności od rodzaju kredytu i ubezpieczyciela. Wszelkie informacje można znaleźć w Ogólnych Warunkach Ubezpieczenia.
Zawarcie umowy ubezpieczenia kredytu — czy jest obowiązkowe?
Zawarcie ubezpieczenia przy umowie kredytowej nie jest obowiązkowe. Decyzja o zakupie polisy ubezpieczeniowej jest zazwyczaj pozostawiona pożyczkobiorcy. Niemniej jednak wiele banków żąda umowy ubezpieczenia od kredytobiorcy i traktuje to jako część warunków kredytowych. W takiej sytuacji rezygnacja z ubezpieczenia kredytu może skutkować odmową przyznania kredytu lub zmianą warunków kredytowych, co może wpłynąć na wysokość raty kredytowej.
Warto zaznaczyć, że niektóre rodzaje kredytów, takie jak hipoteczne, mogą wymagać obowiązkowego ubezpieczenia kredytu. W takim przypadku pożyczkobiorca nie ma wyboru i musi zawrzeć polisę ubezpieczeniową, aby otrzymać kredyt. Inaczej bank może zażądać, żeby kredytobiorca przedstawił inną umowę polisy na życie lub znalazł poręczycieli.
Kredyt hipoteczny wymaga często również, żeby kredytobiorca wykupił ubezpieczenie niskiego wkładu własnego, gdy nie ma wymaganych przez prawo 20% środków na zakup mieszkania.
W przypadku kredytu hipotecznego konieczne jest także ubezpieczenie pomostowe opłacane do czasu wpisu hipoteki do księgi wieczystej nieruchomości. Do tego przy kredycie hipotecznym wymagane jest także najczęściej ubezpieczenie nieruchomości, która staje się zabezpieczeniem tego kredytu.
Zwrot ubezpieczenia kredytu — czy jest możliwy?
Zwrot ubezpieczenia kredytu jest jak najbardziej możliwy i to w wielu przypadkach. Dotyczy to także sytuacji, gdy klient banku ma ważną umowę kredytową. Zwrot składki ubezpieczenia kredytu hipotecznego lub przy kredycie konsumenckim regulują przepisy prawa. Kodeks cywilny w art. 813. § 1 wprost stwierdza:
Składkę oblicza się za czas trwania odpowiedzialności ubezpieczyciela. W przypadku wygaśnięcia stosunku ubezpieczenia przed upływem okresu, na jaki została zawarta umowa, ubezpieczającemu przysługuje zwrot składki za okres niewykorzystanej ochrony ubezpieczeniowej.
Źródło: Kodeks cywilny, art. 813. § 1
Co to w praktyce oznacza? Złożenie wniosku o zwrot ubezpieczenia kredytu możliwe jest w następujących sytuacjach:
- Wypowiedzenie umowy ubezpieczenia kredytu przez kredytobiorcę – rezygnacja z ubezpieczenia jest możliwa w każdej chwili przy zachowaniu okresu wypowiedzenia umowy ubezpieczenia kredytu (to jest zapisane w OWU).
- Odstąpienie od umowy ubezpieczenia – w przypadku rezygnacji z ubezpieczenia można odstąpić od jego umowy w ciągu 30 dni od dnia, gdy jest się konsumentem i w ciągu 7 dni, gdy jest się przedsiębiorcą.
- Wypowiedzenie umowy kredytowej przez bank (np. z powodu zadłużenia).
- Wypowiedzenie umowy kredytowej przez kredytobiorcę.
- Przy wcześniejszej spłacie kredytu ubezpieczenie nie zostaje w pełni wykorzystane. Należy się zwrot składki ubezpieczeniowej za okres niewykorzystanej ochrony ubezpieczeniowej. Taki zwrot ubezpieczenia kredytu następuje na podstawie art. 49 Ustawy o kredycie konsumenckim z 12 maja 2011 roku.
Nie przysługuje jednak zwrot ubezpieczenia kredytu, gdy zobowiązanie zostanie spłacone w ustalonym terminie.
Czy można żądać zwrotu ubezpieczenia kredytu w czasie spłacania zobowiązania?
Część kredytobiorców zastanawia się, czy można uzyskać zwrot ubezpieczenia kredytu w czasie spłacania zobowiązania, bo takie ubezpieczenie generuje dodatkowe koszty. Tak naprawdę żadne przepisy prawa tego nie zabraniają. Niestety, trzeba się liczyć z pewnymi konsekwencjami. Rezygnacja z ubezpieczenia w czasie spłacania kredytu może wpłynąć na zmianę warunków zobowiązania. Czasami może nawet spowodować wypowiedzenie umowy kredytu hipotecznego albo konsumenckiego przez bank. Zanim zatem podejmie się taką decyzję, najlepiej sprawdzić zapisy umowy kredytowej. Tam powinny znajdować się informacje o ewentualnych konsekwencjach. Nie zawsze rezygnacja z polisy ubezpieczeniowej jest korzystna.
Jak obliczyć zwrot ubezpieczenia kredytu?
Zwrot ubezpieczenia kredytu, a właściwie wysokość odzyskanej kwoty, zależy od różnych czynników. Najwięcej pieniędzy odzyska lub zatrzyma w kieszeni ten kredytobiorca, który odstąpi od umowy ubezpieczenia w ciągu 30 dni o jej zawarcia. Nieco inaczej będzie to wyglądało później, a więc wtedy, gdy polisa będzie już chroniła kredytobiorcę. Wtedy odzyskana kwota zależy od takiej kwestii jak niewykorzystany okres ochrony ubezpieczeniowej. Wynika to z art. 13 § 1 Kodeksu cywilnego, gdzie czytamy, że składkę oblicza się za czas trwania odpowiedzialności towarzystwa. Wysokość odzyskanych składek oblicza się proporcjonalnie w zależności od czasu, przez który kredytobiorca nie będzie korzystał z ochrony polisy. Dokładne informacje powinny znajdować się w OWU.
Zwrot ubezpieczenia kredytu — jak napisać wniosek?
Aby zrezygnować z ubezpieczenia kredytu i odzyskać zapłacone, a niewykorzystane składki, trzeba złożyć wniosek w formie pisemnej. Taki dokument składa się w banku, który pożyczył pieniądze. Wniosek powinien zawierać takie informacje jak:
- imię i nazwisko kredytobiorcy;
- adres kredytobiorcy;
- numer PESEL;
- numer umowy kredytowej;
- oświadczenie o wypowiedzeniu ubezpieczenia;
- informację, co zrobić z nadpłatą składki ubezpieczeniowej – najczęściej jest przelewana na konto klienta, zatem trzeba podać numer konta bankowego;
- dane kredytodawcy.
Gotowy wniosek należy złożyć w banku i najlepiej pobrać potwierdzenie pisemne o pozostawieniu wypowiedzenia umowy.
Zwrot kosztów ubezpieczenia kredytu – ile się czeka?
Istotną informacją jest to, jak długo czeka się na zwrot kosztów ubezpieczenia kredytu. Zwykle na pieniądze trzeba czekać od 14 do 30 dni od dnia, w którym ubezpieczenie przestało obowiązywać. W poszczególnych bankach może to różnie wyglądać. Najlepiej sprawdzić takie informacje w umowie ubezpieczenia.
Zwrot ubezpieczenia kredytu w różnych bankach
Chociaż ogólne zasady rezygnacji z ubezpieczenia kredytu są podobne wszędzie, jednak mogą się różnić co do szczegółów w konkretnych bankach. Oto informacje na ten temat dotyczące największych banków na rynku polskim:
- PKO BP SA — składka ubezpieczenia kredytu naliczana jest z góry, zwrot dokonywany na podstawie metody liniowej (podział kosztów ubezpieczenia przez liczbę dni, w których miała obowiązywać umowa, a następnie pomnożenie przez liczbę dni, o które skrócono okres obowiązywania ubezpieczenia), zwrot składki automatyczny;
- ING Bank Śląski — składka ubezpieczenia doliczana do każdej raty, więc właściwie nie ma co oddawać, zwrot składki automatyczny;
- Santander Consumer Bank — składka płatna z góry, zwrot dokonywany na podstawie metody liniowej, zwrot składki automatyczny;
- mBank — składka płatna z góry, zwrot z tytułu niewykorzystanego okresu ochronnego, wypłata na wniosek klienta;
- Credit Agricole — składka płatna z góry, zwrot w ciągu dwóch tygodni od odstąpienia od umowy, zwrot składki automatyczny;
- BNP Paribas — składka płatna z góry, zwrot dokonywany na podstawie metody liniowej, zwrot składki automatyczny;
- Alior Bank — składka płatna z góry, zwrot dokonywany na podstawie metody liniowej, zwrot składki automatyczny.
Rezygnacja z ubezpieczenia kredytu – jakie konsekwencje?
Rezygnacja z ubezpieczenia kredytu może mieć różne konsekwencje w zależności od rodzaju polisy oraz postanowień umowy kredytowej. Poniżej przedstawiamy kilka możliwych scenariuszy:
- Ubezpieczenie kredytu na życie – jeśli zrezygnujemy z takiego ubezpieczenia, to bank może zażądać zmiany warunków umowy kredytowej. Może to oznaczać np. zmianę wysokości raty, wydłużenie czasu spłaty kredytu lub zażądanie dodatkowych zabezpieczeń (np. poręczenia lub hipoteki).
- Ubezpieczenie kredytu od utraty pracy – jeśli zrezygnujemy z ubezpieczenia kredytu od utraty pracy, to bank może zażądać dodatkowych zabezpieczeń lub zmiany warunków umowy kredytowej.
- Ubezpieczenie kredytu od chorób i inwalidztwa – tutaj konsekwencje mogą być podobne jak w poprzednim punkcie.
W każdym przypadku rezygnacja z ubezpieczenia kredytu może prowadzić do zwiększenia ryzyka dla banku, ale i dla kredytobiorcy. Dlatego zawsze warto dokładnie przemyśleć decyzję o rezygnacji z ubezpieczenia i skonsultować się z doradcą finansowym lub przedstawicielem banku. W skrajnych warunkach bank może nawet wypowiedzieć umowę.
Zwrot ubezpieczenia kredytu — czy warto?
Zwrot ubezpieczenia kredytu to opcja, która pozwala na odzyskanie części składek ubezpieczeniowych, jeśli kredytobiorca nie skorzystał z ubezpieczenia lub chce z niego zrezygnować. Ostatecznie decyzja o uzyskaniu takiego zwrotu zależy od indywidualnych preferencji i potrzeb każdej osoby. Niemniej jednak warto zastanowić się nad kilkoma czynnikami, zanim podejmie się decyzję.
Po pierwsze, należy sprawdzić, jakie są konsekwencje zwrotu ubezpieczenia kredytu (np. czy zmienią się warunki kredytu). Czasami się zdarza, że po zwrocie ubezpieczenia dodatkowy koszt kredytu przewyższa odzyskaną kwotę, a więc całe przedsięwzięcie nie jest opłacalne.
Po drugie, należy wziąć pod uwagę ryzyko utraty pracy lub innej sytuacji, która uniemożliwi spłatę kredytu. W takim przypadku, ubezpieczenie kredytu może okazać się bardzo przydatne i pozwoli uniknąć opóźnień w spłacie, co może skutkować narastającymi odsetkami i dodatkowymi kosztami.
Sprawdź, co obejmuje ubezpieczenie kredytu.
Wypowiedzenie umowy ubezpieczenia kredytu i wystąpienie o zwrot składki nie może być pochopne. Taka decyzja powinna być dokładnie przemyślana i powinna zależeć od indywidualnych potrzeb oraz sytuacji finansowej kredytobiorcy. Warto wziąć pod uwagę koszty oraz potencjalne ryzyka, aby podjąć najlepszą decyzję dla siebie. Jeśli jednak kredytobiorca zdecyduje się na wypowiedzenie umowy ubezpieczenia, może to zrobić i bank nie może mu w tym przeszkodzić.
